Artemiso
Artemisia vulgaris
Asteraceae Compositae
Àutri noum : Aussent-fòu, Absinto-de-sant-Jan.
Nom en français : Armoise commune.
Descripcioun :L'artemiso es uno grando planto que pòu faire mai d'un mètre d'aut. Si fueio soun proun dentado, meme aquéli d'en aut, au contro de li de Artemisia verlotiorum que ié sèmblo proun. Peréu l'artemiso sènt pas tant bon que sa cousino de Chino : artemiso-de-chino.
Usanço :"Se sabiés li vertu de l'artemiso,N'en garniriés l'orlo de ta camiso" (TdF). D'efèt èi bono contro li fèbre, li verme, lis espaime, en tisano e subretout pèr faire veni li règlo : "L'artemiso servié que quand lei fremo avien mau de vèntre. Acò fahié sourti li règlo. Pèr lou vèntre èro bouon l'artemiso." (G. Didon in J.-L. Domenge, EbV, op.cit.). Li jóuini brout se manjon en ensalado o pèr douna de goust à la carno. Pamens, coume pèr l'absinto, fau pas n'en prendre de trop.
Port : Grando erbo
Taio : 50 à 200 cm
Fueio : alterno
Tipe bioulougico : Emicriptoufite
Cicle bioulougico : Planto renadivo
Gènre : Artemisia
Famiho : Asteraceae
Famiho classico : Compositae
Ordre : Asterales
Coulour de la flour :
Jauno
Petalo : >6
Ø (o loungour) enflourejado : 4 mm
Flourido :
Estiéu
Sòu : Ca
Autour basso e auto : 0 à 1600 m
Aparado : Noun
Liò : Ribiero
- Champ
- Escoumbre e proche dis oustau
- Camin
Estànci : Termoumediterran à Mountagnard
Couroulougi : Bourealo
Ref. sc. : Artemisia vulgaris L., 1753
Bounet-de-capelan
Euonymus europaeus
Celastraceae
Àutri noum : Fusan, Coulougnet, Grano-pesoulino.
Noms en français : Fusain, Fusain d'Europe.
Descripcioun :Lou bounet-de-capelan es un aubret que trachis dins li relarg fres e proche d'aigo. Fai de fueio longo de 2 à 10 cm e de pichòti flour en crous de 6 à 10 mm. Mai se recounèis subretout emé si fru que sèmblon li bounet que pourtien, à passa tèms, li capelan. Aquéli soun roso e quàsi redoun sus lou dessubre e caupon 4 grano. Coumpara emé lou bounet-de-capelan-di-làrgi-fueio qu'èi pentamèro.
Usanço :Couneissèn pas d'usanço particuliero en Prouvènço pèr aquelo planto. Pamens se saup qu'es emé soun bos cabounisa que se fai lou fusan pèr lou dessin. Dins d'ùni relarg se servien di fru pèr tencha en rouge.
Port : Aubret
Taio : 1 à 4 m
Fueio : alterno
Tipe bioulougico : Faneroufite
Cicle bioulougico : Planto renadivo
Gènre : Euonymus
Famiho : Celastraceae
Ordre : Celastrales
Coulour de la flour :
Blanco
Petalo : 4
Ø (o loungour) flour : 6 à 10 mm
Flourido : Printèms
Sòu : Ca
Autour basso e auto : 0 à 1200 m
Aparado : Noun
Abriéu à jun
Liò : Bos fres
- Ribiero
- Baragno
Estànci : Mesoumediterran à Coulinen
Couroulougi : Éurasiatico-Cèntre-Ouèst
Ref. sc. : Euonymus europaeus L., 1753